8ª.
Relacion
La
genealogia y declaracion de la descendencia y
linages e generacion e origen de sus antepasados del señor Don domingo
hernandez Ayopochtzin, la qual descendido de la generacion del viejo Totoltecatl
Tzonpachtli y por otro nombre tlaylotlac teuhctli que es su apellido, Primer Rey
que fue de Teotenanco. Cuixcoc. Temimilolco. este Rey es el tronco y principio
de todos los Reyes y señores e principes que a abido desta generacion naturales
en este nuestro pueblo Amaquemecan en uno de los dichos dos primeros cinco señoríos
o principales barrios y cabeçeras que llama Tzacualtitlan Tenanco Chiconcohuac
que son llamados Eztlapictin Aztlantlaca chichimeca chicomoztoca Cuixcocca
Temimilolca yhuipaneca çacâca Teotenanca.
Compuesta
y ordenada Por Don domingo de s. Anton Muñon chimalpahin Quauhtlehuanitzin
nieto del [destruido: di]cho Señor Don domingo hernandez Ayopochtzin
[destruido: na]tural en el dicho principal barrio y cabecera o Se[destruido: ñorio]
de tzacualtitlan tenenco chiconcohuac (que es de [destruido] el lugar de siete
culebras) Amaquemecan Pro[destruido: vincia] de chalco que aunque indigno se
ocupa tiene [destruido: a sus cuida]do la iglesia y casa de el glorioso y
Sanctissimo Pa[destruido: triar]cha de los Monges Antonio Magno Abbad de la
[destruido: muy] noble y gran ciudad de Mexico Tenuchtitlan [don]de se crio
desde muy niño a cuyo cargo esta de [destruido] ral Por la dicha yglesia y la
casa de mas de ve[destruido: inte] y
seis años hasta el dia de oy y pressente año de 1620
±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±±
Nican ompehua ontzinti, nican mottaz nican nic[destruido: ui] [fol. 225
v.] liuhtoc in cenca cualli in cenca nezcaliltlahtolli in itechpa tlahtohua yn
inelhuayo in itepecho in itzintica yn itauhca yn itlahtollo in ipohualloca, in
huehuenemiliztli motenehua Chronica, yn iuh nelhuayotica in yuh
tzintitica yn yuh peuhtica huehuetlahtolli in huehuenemiliztenonotzaliztli yn
icemihtauhca yn icentlahtollo yn icenpohualoca yn itepecho yn inelhuayo in ipan
ceme yn macuiltlayacatl, inic macuilcan xeliuhtica tzontecoyotica tlahtocayotica
yn tecpilaltepetl ini motenehua Chalchiuhmomozco Amaquemecan Chalco, yn oncan
ypan yc ontlayacatl, yn quitocayotia Tzacualtitlan Tenanco Chiconcohuac, yn iuh
tzintitica in yuh peuhtica in yuh quihtotiaque in yuh quitlalitehuaque inin
huehuetlahtol in ye huecauh onemico in tlaçohuehuetque in tla[destruido:çotl]ahtoque
in tlaçotlahtocapipiltin catca yn ill[destruido:amat]que in huehueyntin
Teochichimeca catca yhuâ [destruido] in iz ça tepa onemico, in tocihuan in
tocolhuâ [destruido: in tach]tonhuan in tomintonhuan in topiptonhuan
[destruido: in to]chichicahuan, in yuhqui yn innenonotzal mo[destrido:
chiuh]tiuh, yn otechcahuilitiaque yn intechcopa [destruido: tiqu]iça, in tineme
axcan cahuipan. Ayc polihuiz [destruido: ayc yl]cahuiz, mochipa pialoz,
ticpiazque yn tepil[destruido: hu]an in titeixhuihuan in teteyccahuan in
titemin[destruido: to]nhuan in titepiptonhuan in titechichicahuan [destruido:
i]n titetentzonhuan in titeyxquamolhuan in titeteyztihuan in titetlapallohuan in
titehezçohua in titlayllotlacatepilhuan, in ipan otiyolque otitlacatque inic ±±
cetlaxillacalyacatl motenehua Tlayllotacan Tecpan, y huel [fol. 226r.] oncan
catca yhuel oncan omotlahtocatillico yn izquintin in tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque
Chichimeca in tlayllotlacatlahtoque in tlayllotlacateteuhctin, ynic mihtohua
inin tlahtolli Tlayllotlacan Tecpâ pielli, auh yehica in ye huecauh ca
chicuacen calpoltlaxillacalli, macehualli oncatca yn ipanin omoteneuh ce
tzontecontlayacatl motenehua Tzacualtitlan Tenenco yhuan ome tlahtocayotl ypan
catca oncan ipan inic ome calpoltlaxillacalli motocayotia Atlauhtlan, yece yn
oncan in catca tlahtocayotl çan tlahtoquilotl mochiuhticatca yn ipan
Tenancayotl auh ca yehuatl huel tachcauh catca in tlahtocayotl in ipan catca
calpoltlaxillacalyacatl Tlayllotlacan oncan hueycan Tecpan catca ynic oncan huel
pielli omochiuh ynin huehuenemiliztlahtolli nican ye motenehuaz. yn iuh niman ye
onneciz auh yn omoteneuh Atlauhtlan ayc ompa ticuililozque, yehica ca nel amo
yehuantin yn pialmochiuhtiuh in ye motenehuaz huhuenemiliztlahtolli, yhuan nican
tocateneuhtoque yn izquintin yn aquique yn cenca huehueyntin oquichtin
tiyacahuan yn cenca tlapaltique chicahuaque in tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque
in tlaçotlahtocapipiltin in motenehua Teochichimeca Heztlapictin Aztlan tlaca
Chicomoztoca quinehuayan tlaca, Tzotzôpan tlaca. Teotenanca cuixcocca
Temimilolca Yhuipaneca. Çacanca. ca nahuintin in yn ehcoque yn ahcico in
tlaltemoco in tlalmecehuaco ynic ontlamantin in huel achtopa tlatzonilpico
cococayotica ^y nican Tolteca tzacualtitlan Tenanco. in quahuatl ymancan yn
chiconcohuatl yyonoyan. Auh ye omoteneuh, ca macuilcan quiztica macuilcan
xeliuhtica macuil [fol. 226 v.] tlayacatl ynic tzontecoyotica macuilli
tlahtocayotica ynin ce altepetl mochiuhtica, yuhqui yn yn catqui y huel achto yc
cetlayacatl y huel quiyacatihtica yn iuhqui ymiyahuayocan mochiuhtica altepetl
ynic ce tlahtocantli oncan catca huey tecpan ytocayocan ytztlacoçauhcan
Chalchiuhmomozco. huel oncan in yn achtopa yc quinotzque Totolimpa Amaquemecan,
±± auh ynic ontlayacatl yn iuhqui yc occan ymiyahuayocâ mochiuhticatca
altepetl ynicc occan tlahtocantli oncâ catca no huey Tecpan catca, ye oncan in
yn omoteneuh ytocayocan Tolteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac, Auh ynic
Etlayacatl ynic Excan tlahtocantli oncan catca ytocayocan Tecuanipan. auh ynic
nauhtlayacatl ynic nauhcan tlahtocantli oncan catca ytocayocan Panohuayan, auh
ynic macuiltlayacatl ynic macuilcan tlahtocantli oncan ytocayocâ tlayllotlacan,
auh ynin omoteneuh ynic macuilcan quiztica ynic çan cepan catqui inic amo hueca
mocauhtoque ynic çan netechantoque in macuiltlayacatl in macuilcan tlahtocayotl
ynic macuilcan quiztica xeliuhtica altepetl yn icenmacuilcanixtican ic
mocennotza mocentocayotia chalchiuhmomozco Amaquemecan ytenyocan ymachiyocan in
totolimpa. quauhtlitempa in cepayauhtenco. in motenehua xilliquehuac
xuchithualco Ayahuithualco, yn iztac çolli inmellan; yn cohuatl ymomanayan. yn
ocellome ymnemiyan. yn tamoanchan. xuchitl icacan. yn oncan hecoque ahcico in
tepehuaco huel achtopa in ye cuel teyxhuihuan. Temintonhuan no nahuintin yn
huehueyntin y no cenca tlapaltique chicahuaque y tlaçohuehuetque in tlaçotlahtoque
in tlaçotlahtocapipiltin [fol. 227r.] in motenehua Teochichimeca ytztlacoçauhque
Tololimpaneca Amaquemeque. ynin nahuintin ca huel yehuantin yn achtopa nican
tlaltemoco. yn tlalmacehuaco yn tlatzonilpico cococayotica yn oncan quitzintico
quinelhuayotico quitepechotico. quitlalico yn omoteneuh centlayacatl altepetl
ytlacoçauhcan chalchiuhmomozco, ynic ye no quitocamacaco yca oc centetl yancuic
tocaytl, ynic quitocayotique Amaquemecan ytemcopa mochiuh yn inteouh catca yn
itoca Totollin. ye omoteneuh nahuintin in Chichimeca huallaque ce tlahtohuani
hualmochiuhtia yhuan Eyntin tlaçotlahtocapipiltin y ±±
hualteyacanque yn tiyacacahuan hualmochiuhtiaque yn quitzintico yn
quitlallico altepetl. ynic ce in tlahtohuani hualmochiuhtia yehuatl in tlacatl
Atonaltzin yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan quitlahtocatlallique
quitocayotique chichimeca teuhctli, ynic ome ahçico huel ytiachcauhtzin yehuatl
yn tlacatl tliltecatzin tlahtocapilli yn iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan
quiteuhctlahtocatlallique chichimeca yaotequihua, auh ynic Ey ahçico çâ no
ynteyccauhtzin yehuatl yn innepantla hehua in tlacatl ytoca Mapihuatzin, yn
iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan teuhctlahtocatlaliloc cohua yaotequihua, auh
ynic nahui ahcico huel yntlatzin yehuatl yn tlacatl xuchitzin, auh ynin
omoteneuhque nahuintin ahcico chichimeca, auh ca oc cenca yehuantin no nican
huel teneuhticate yn omentin omoteneuhque tlaçotlahtoque yn tlacatl Atonaltzin
chichimeca teuhctli, yhuan yn tlacatl
Tliltecatzin Chi [fol. 227v] chimeca yaotequihua, yn itechpa ynin
tlahtocatlacamecayotica. ynic quenin huel yehuantin tlahtocaquauhtzonme
tlahtocatlacaxinachtin mochihuaco in tlahtocatlacamecayotica yn ipan yc
cetlayacatl ytztlacoçauhcayotl, yhuan ypan inic macuiltlayacatl yn omoteneuh
Tlayllotlacayotl, yehica yn oncan in tlahtocanelhuayotl in tlahtocayotl yc peuh
motlalli çan oncan hualla çan oncan hualquiz yn itztlacocauhcan y
conpehualtico tlahtocayotl yn itoca Temiztzin teohua teuhctli, çan oncan yntech
hualquiça yn itztlacoçauhcan tlahtoque ynic mihtohua çan ic cectiticate ynin
tlahtocatlacamecayotica. auh yn omoteneuhque omentin tlahtoque yn Atonaltzin
chichimeca teuhctli, yhuan Tliltecatzin chi[falta: chi]meca yaotequihua ca huel
yehuantin yntech hualpeuh hualtzintic yn intlahtocatzintitlizpehualiz in
intlahtocatlacatiliz yn intlahtlocatlacamecayo. yn iuh tzintitica yn iuh
peuhtica in motenehua ingeneraçion yn izquintin in tlaçochichimecateteuhctin
in tlaçochichimecatlahtoque yhuan teohuacateteuhctin teohuacatlahtoque
motenehua ±± reyesme, yhuan tzompâhuacateuhctin
tzompahuacatlahtoque//[entre líneas: motenehua duquesme] quezquintin yn tlaçochichimecatepilhuan
yn omotlahtocatillico ypâ yc cetlayacatl altepetl ytztlacoçauhcan yhuan
tlayllotlacan, y tzompanhuacan Tecuanipan, Auh yn omoteneuh ynic ontlayacatl
ypan Tolteca tzacualtitlan tenanco. chiconcohuac, yn oncan hecoque ahcico Bin ye
cuel temintonhuan. yn ça no
nahuintin y no cenca huehueyntin y no cenca tlapiltique chicahuaque yn amo
panahuiliztin in tlaçohuehuetque yn tlaçotlahtoque. in tlaçotlahtocapipiltin,
in ça no motenehua Teochichimeca Tulteca tzacualtitlan Tenâca [fol. 228r.]
chiconcohuaca, ynin no nahuintin ca huel no yehuantin yn achtopa in çan
cenacico çan huel nimâ hualtetocatiaque in no nican tlaltemoco in
tlalmacehuaco. in tlatzonilpico Cococayotica yn oncan quitzintico
quinelhuayotico. quitepechotico quitlallico yn omoteneuh yc ontlayacatl altepetl
Tulteca tzacualtitlan tenanco chiconcohuac Amaquemecan chalco, ye omoteneuh no
nahuintin in yn chichimeca huallaque omentin yn tlahtoque hualmochiuhtiaque,
yhuan omentin tlaçotlahtocapipiltin yn ohualteyacanque in tiyacahuan
hualmochiuhtiyaque, in quitzintico in quitlallico yc ontlayacatl altepetl ynic
ce in tlahtohuani tlahtocatachcauh hualmochiuhtia yehuatl in tlacatl
Quahuitzatzin, yn iteuhctoca hualmochiuhtia in ipan quitlahtocatlallique
quitocayotihque tlayllotlac teuhctli, ynic ome ahcico tlahtohuani yehuatl in
tlacatl huehue ytzquauhtzin, yn iteuhctoca hualmochiuhtia, yn ipan
tlahtocatlaliloc Atlauhtecatl teuhctli, ynin omoteneuhque omentin huel tlahtoque
catca, auh ynic e^ytin ahçico çan teuhctlahto yehuatl in tlacatl Quachipaçoltzin
yn iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan Teuhctlahtocatlaliloc Tlacateuhctli, auh
ynic nahui ahçico çâ no teuhctlahto yehuatl in tlacatl Teccizmitl ynin yn
iteuhctoca hualmochiuhtia yn ipan Teuhctlatocatlaliloc Amilcatl teuhctli, auh
ynin omoteneuhque nahuintin ahçico Chichimeca, auh ca oc cenca yehuantin no
nican teneuhticate yn oc no omentin omoteneuhque tlaçotlahtoque in tlacatl
Quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli, yhuan in tlacatl huehue ytzcuauhtzin
Atlauhtecatl teuhctli, yn itechpa ynin tlahtocatlacamecayotica ynic [fol. 228v] ±±
quenin huel no yehuantin tlahtocaquauhtzonyome tlahtotlacaxinachtin
mochihuaco in tlahtocatlacamecayotica yn ipan yc ontlayacatl tzacualtitlan
Tenancayotl chiconcohuac, yhuan ycalpoltlaxillacalocmapan motenehua atlauhtlan,
huel yehuantin intech hualpeuh hualtzintic yn intlahtocatzintilizpehualiz yn
intlahtocatlacatiliz yn intlahtocamecayo yn iuh tzintitica yn iuh peuhtica in
motenehua ingeneraçion yn izquintin in tlaçotlaylotlacateteuhctin in tlaçotlaylotlacatlahtoque
motenehua Reyesme. yhuan atlauhtlan
Duquesme, in tlaçochichimecatepilhuan. yn omotlahtocatillico ypan yc
ontlayacatl altepetl Tulteca tzacualtitlan Tenenco yhuan ymapan atlauhtlan, ynic
occan catca tlahtocayotl yn ipan tzacualtitlan Tenancayotl, auh yn oc occan ypan
calpoltlaxillacalli in motenehuaya tlacatecpan, yhuan amilco, ye omoteneuhque yn
oncan ahçico çan Teuhctlahtoque motenehua Senadoresme yn oncan ocatca atle
copilli corona quitlaliaya yn oncan oteuhctlahtoco. ynic mihtohua çan
teuhctlahtoloyan catca ynic nauhcan tlahtolloyan catca ypan Tenancayotl, yhuan
ça no cotonico. ça no popolihuico. ça no tlamico yn intlacamaceyo. yn
omoteneuhque teuhctlahtoque yn oyeco yn otlahtoco yn ipan omoteneuh occan
calpoltlaxillacalli tlacatecpâ, yhuan amilco, catca oncan cotonico popolihuico
yn ipâ XII calli xihuitl 1465 años in ihquac techpeuh tichalca. in tlacatl
huehue Moteuhcçuma ylhuicamina chalchiuhtlatonac, Tlahtohuani Mexico Tenuchtitlâ.
ynehuan yn itlahtoca Teyxtlaticauh yn itlahtocatenanamiccauh catca y huel
ytiyachcauh catca in cenca tlapaltic chicahuac yn amo panahuiliztli catca in
huey yaotachcauhcatca in tlacatl Tlacaeleltzin cihuacohuatl, auh yn omoteneuhque
oc omentin tlahtoque [fol. 229r.] in tlacatl Quahuitzatzin tlaylotlac teuhctli,
yhuan yn itehuapauhcauh yn itlahtocateyxtlahticauh yn itlahtocatenánamicauh
catca tlacatl huehue ytzcuauhtzin Atlauhtecatl teuhctli, ca amo can ocotonico
amo can opolihuico amo can otlamico. yn iuh niman ye onnecitiuh yn
itlahtocatlacamecayo ca oncatqui ca yoltica. in ye ixquichica ye centzonxihuitl
ypan ±± chiuhcnauhxihuitl axcan ynic
ompa itech hualpeuhtica y yehuatl tlacatl Totoltecatl Tzompachtli tlaylotlac
teuhtli, y huel achto intlahtocauh hualmochiuhtia Teotenanca. ynic ompa
huallhuaque ynchan in oncan motenehua cuixcoc Temimilolco yhuipan Çacanco
Teotenanco. auh yn omoteneuh tlahtohuani Totoltecatl T[z]ompachtli tlaylotlac
teuhctli yehuatl in yttatzin catca yn omoteneuh tlacatl Quahuitzatzin tlaylotlac
teuhtli, ^y nican hecoc ahcico ^y nican nemico. ynic yehuatl nican oquinchihuaco
ytech oquizque ytlaquillohuan ytlahtocatlacamecayohuan, yn nahuintin ça tepan
oquitoquillico tlahtoque in oncan in omotlahtocatilico. ^y tlacatl nuchhuetzin.
yhuan in tlacatl cihuatlahtohuani Xiuhtoztzin. yhuan in tlacatl ytztlitzin,
yhuan in tlacatl Huehue Chimalpahitzin mocauhqui, ynin yehuatl tlahtocatizquia
tlaylotlacteuhctizquia auh çan quicauhque in tle ynic quicauhque Tenanca ynic
oquitocayotique mocauhqui, auh ye yehuatl tlahtocatlaliloc yn iteyccauhtzin yn
itoca Quauhtlehuanitzin, yehuantin in yn otlaylotlacteuhctico yn
otlaylotlacatlahtocatico.
................................
